Türkiye Ekonomisi

Dünya Ekonomisi

Osmanlı Ekonomisi

Finansal Ekonomi

İşletme Ekonomisi

Hizmet Ekonomisi

Kalkınma Ekonomisi

Tarım Ekonomisi

Borsa ve Yatırım

Ekonomi Sözlüğü

Ekonomi Ders Notları

Ekonomi Düşünürleri

Genel Ekonomi Soruları

Özel İstatistik Arşivi

Özel İktisat Konuları

Açık Öğretim İktisat

Ekonomi Kurumları

Kamu Yönetimi

Kamu (Devlet) Maliyesi

Sigortacılık Konuları

Türkiye İktisat Tarihi

Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

Finansal Piyasalar

Kent Ekonomisi

Liberalizm

Forex Piyasaları

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Gayrisafi Milli Hasıla Nedir

Ekonominin bir bütün olarak büyüklüğünün bir ölçüsü olan Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH), belli bir dönemde bir ülke vatandaşlarının sahip oldukları üretim faktörleri kullanılarak üretilmiş bütün nihai mal ve hizmetlerin piyasa fiyatları ile hesaplanmış değeri olarak tanımlanır. Bu tanımdaki bazı noktaların açıklığa kavuşturulması faydalı olacaktır.

Nihai Mal ve Katma Değer

GSMH, bir dönemde üretilen nihai mal ve hizmetlerin değeridir. Nihai Mal ve Hizmetler, ekonomideki üretici birimlerin üretimde aramalı olarak kullanmayacağı; tüketim, yatırım ve ihracat için kullanıma hazır mal ve hizmetleridir.

Bu noktada şu ayrıma dikkat edilmelidir. Sözgelimi domates nihai bir mal mıdır, ara mal mıdır? Sorusu yanlıştır. Çünkü kullanım yeri konusunda bilgi eksikliği vardır. Domates eğer salça üretiminde kullanılacaksa bir girdidir ve ara maldır. Eğer sofralık olarak doğrudan tüketiciye sunulacaksa, nihai maldır.

Pratikte, mükerrer hesaplamadan kurtulmak için katma değer kavramı kullanılır.

Katma Değer, bir malın üretiminin her bir aşamasında o malın değerine yapılan ilavedir. Örneğin çiftçinin değirmenciye sattığı buğdayın değeri ile değirmencinin fırıncıya sattığı unun değeri arasındaki fark değirmencinin ürettiği katma değerdir. Aynı şekilde üretimin her aşamasında yaratılan katma değerler toplamını alırsak, bunun malın nihai fiyatına eşit olduğu görülür.

Cari Dönem Üretimi

GSMH, yalnızca cari dönemdeki (hesaplandığı dönemde) üretilmiş mal ve hizmetleri içerir. Daha önceki dönemlerde üretilmiş malların yer aldığı değişimler GSMH’yı arttırmaz. Örneğin, yeni bir evin yapılması GSMH’yı arttırırken, mevcut bir evin satışı GSMH’yı etkilemez. Ancak emlak komisyoncusunun alıcı ve satıcıyı karşılaştırması, cari dönemde üretilmiş bir hizmet olup, bunun değeri GSMH’ya dahildir.

Gayrisafi Yurtiçi Hasıla Nedir, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla Hesaplama

GSYH, yurt içinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin değeridir. GSMH ise, bir ülke vatandaşlarınnı ürettiği bütün ekonomik değerleri içermektedir. Buna göre GSYH’nın bir kısmı o ülkedeki diğer vatandaşlarınca üretilmiş olabileceği gibi, GSMH’nın bir kısmı da ülkenin diğer ülkelerde yerleşik vatandaşlarınca üretilmiş olabilir. Kısaca bu iki kavram sadece kapsadığı coğrafi alan bakımından farklılık gösterir.

GSYH + Net Dış Faktör Geliri = GSMH

GSMH, GSYH’dan fazla ise ülkenin vatandaşları yurt dışında, yabancıların o ülkede ürettiklerinden fazla katma değer üretiyor demektir.

Safi Milli Hasıla Nedir

GSMH’yı oluşturan mal ve hizmetlerin üretiminde, diğer üretim faktörleri yanında önceki yıllarda üretilmiş sermaye malları da kullanılır. Kullanılan bu sermaye mallarında yıl içerisinde aşınma ve yıpranmalar ortaya çıkar ki, bunlar üretilen malların değerinin bir parçasıdır. Bu aşınm payını (amortisman) GSMH’dan çıkartırsak SMH yada net milli hasılayı elde ederiz.

Safi Milli Hasıla = GSMH - Amortismanlar

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü - Gizlilik Politikası

Sağlık Bilgileri