Türkiye Ekonomisi

Dünya Ekonomisi

Osmanlı Ekonomisi

Finansal Ekonomi

İşletme Ekonomisi

Hizmet Ekonomisi

Kalkınma Ekonomisi

Tarım Ekonomisi

Borsa ve Yatırım

Ekonomi Sözlüğü

Ekonomi Ders Notları

Ekonomi Düşünürleri

Genel Ekonomi Soruları

Özel İstatistik Arşivi

Özel İktisat Konuları

Açık Öğretim İktisat

Ekonomi Kurumları

Kamu Yönetimi

Kamu (Devlet) Maliyesi

Sigortacılık Konuları

Türkiye İktisat Tarihi

Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

Finansal Piyasalar

Kent Ekonomisi

Liberalizm

Forex Piyasaları

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Kamu Malları

Özel firmalar tarafından üretilen alların iki önemli özelliği vardır. Özel firmalar tarafından üretilen bir mal bir tüketici tarafından kullanılınca, diğer tüketicilerin o maldan kullanacakları miktar azalır. Örneğin bir kişi bir mağazadan bir çift ayakkabı satın alınca, diğer kişilerin satın alacakları ayakkabı miktarı azalır. Bu özellik kısaca rakiplik diye nitelendirilir.

Ayrıca özel sektör tarafından üretilen bir maldan sadece o malı satın alan kişi kullanır. Özel sektör tarafından üretilen bir malın satın alan kişi dışındaki kişiler tarafından kullanılması önlenebilir. Örneğin bir çift ayakkabıyı sadece onu satın alan kişi kullanır, ayakkabıyı satın alan kişi diğer kişilerin ayakkabıyı kullanmalarına izin vermemek suretiyle diğer kişilerin ayakkabıyı kullanmalarını önleyebilir. Bu özellik kısaca dışarıda tutabilme diye nitelendirilir. Rakiplik ve dışarıda tutabilme özelliklerine sahip mallara, özel mallar denir. Her ekonomide üretilen malların çoğu özel mallardır. 

Rakiplik ve dışarıda tutabilme özelliğine sahip olmayan mallara ise kamu malları denir. Kamu mallarının klasik örneği ulusal savunma hizmetidir. Zira bir kişinin ulusal savunma hizmetinden yararlanması diğer kişilerin yararlanacakları ulusal savunma hizmetinin miktarını azaltmayacağı gibi, savunma hizmetinden bazı kişilerin yararlanması da önlenemez. Ulusal savunma hizmeti hem rakiplik özelliğine hamda dışarıda tutabilme özelliğine sahip değildir.

Bunlara karşıık bazı mallar rakiplik ve dışarıda tutabilme özelliklerinden sadece bir tanesine sahiptirler ve dolayısıyla da kamu malı veya özel mal olarak nitelendirilmezler. Bu tür mallardan bazıları rakiplik özelliğine sahip olmakla beraber, dışarıda tutabilme özelliğine sahip değildir, böyle mallara ortak mallar denir.

Kaynak: Prof. Dr. Erdal M. Ünsal

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü - Gizlilik Politikası

Sağlık Bilgileri