Türkiye Ekonomisi

Dünya Ekonomisi

Osmanlı Ekonomisi

Finansal Ekonomi

İşletme Ekonomisi

Hizmet Ekonomisi

Kalkınma Ekonomisi

Tarım Ekonomisi

Borsa ve Yatırım

Ekonomi Sözlüğü

Ekonomi Ders Notları

Ekonomi Düşünürleri

Genel Ekonomi Soruları

Özel İstatistik Arşivi

Özel İktisat Konuları

Açık Öğretim İktisat

Ekonomi Kurumları

Kamu Yönetimi

Kamu (Devlet) Maliyesi

Sigortacılık Konuları

Türkiye İktisat Tarihi

Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

Finansal Piyasalar

Kent Ekonomisi

Liberalizm

Forex Piyasaları

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Konjonktür Dalgalanmaları

Makro iktisadın ilgilendiği temel konular arasında ekonominin reel üretim hacminde gözlenen iniş ve çıkışlar yer almaktadır. Ekonominin reel üretim hacminde gözlenen söz konusu iniş ve çıkışlar konjonktür olarak adlandırılmaktadır. Konjonktür ekonomide büyüme ve daralma dönemlerinin dönüşümlü olarak yaşanmasını ifade eder. Bu nedenle konjonktüre ilişkin temel ölçüt reel gayri safi milli hasılanın artış ve azalışıdır.

Konjonktür dönemleri süreleri ve şiddetleri açısından farklılık göstermesine karşın, her konjonktür dönemi dört aşamadan meydana gelir: tepe, daralma, dip ve genişleme. Konjonktür dönemi tıpkı lunaparklardaki sürat vagonuna benzemektedir. Yolculuk önce dik bir şeklide tırmanmayla başlar, zirveye ulaşılır ve bunu takiben hızla inişe geçilir. En alt noktaya ulaştıktan sonra tekrar hızla tırmanma başlamaktadır.

Daralma, Durgunluk, Bunalım, Depresyon, Canlanma ve Genişleme Dönemi

İktisatçılar genellikle gayri safi milli hasılada en az altı ay süren azalmaları daralma veya durgunluk olarak adlandırırken, çok daha uzun süreli ve çok daha fazla şiddetli daralma dönemlerini ifade etmek üzere bunalım veya depresyon deyimlerini kullanırlar.

Dip noktası ekonomide hem kötü hem de iyi haberin olduğu bir noktayı ifade etmektedir. Zira dip noktası hem daralma döneminin sonunu, hem de canlanma veya genişleme döneminin başlangıcını ifade eden bir nokta konumundadır. Canlanma veya genişleme dönemi konjonktürün yukarıya doğru döndüğü bir dönemi ifade etmekte ve bu dönem boyunca reel gayri safi milli hasıla artma yönünde bir seyir izlemektedir. Konjonktürün genişleme döneminde işletmelerin karlılık oranı genellikle yükselmekte, reel gayri safi milli hasıla artma eğilim göstermekte ve istihdam düzeyi tam istihdama doğru yönelmektedir.

Konjonktür Göstergeleri, Konjonktürel Göstergeler

Öncü Göstergeler

Öncü göstergeler, reel gayri safi milli hasılada değişiklik ortaya çıkmadan değişim sergileyen makro büyüklüklerdir. Gelişmiş ülkelerde devlet söz konusu öncü göstergeleri yakından takip etmekte ve periyodik olarak öncü göstergeler indeksi yayınlamaktadır. Bu indeks konjonktürde bir döngü gerçekleşmeden aylar önce bunun sinyalini vermektedir.

Öncü göstergeler indeksinin oluşturulması amacıyla kullanılan değişkenlerden bazıları şunlardır:

  • İmalat sanayiinde ortalama haftalık çalışma saati
  • İşsizlik sigortası için yapılan başvurular
  • Tüketim malları üretiminde verilen yeni sparişler
  • Ertelenmiş mal teslimleri
  • Kurulan yeni işletme sayısı
  • Makine ve teçhizat satın alınması için yapılan yeni siparişler

Eş Anlı Göstergeler

Konjonktür tahmini amacıyla kullanılabilecek ikinci tür göstergeler eş anlı göstergeler olarak adlandırılmaktadır. Eş anlı göstergeler reel gayri safi milli hasıla ile aynı zamanda değişim sergileyen makro ekonomik değişkenlerdir. Örneğin reel gayri safi milli hasılanın arttığı dönemlerde iktisatçılar istihdamın, sanayi üretiminin ve satışların artma yönünde değişim göstermesini beklerler. Eş anlı gösterge olarak kullanılabilecek makro ekonomik değişkenlerden bazıları şunlardır:

  • Tarım dışı sektörlerde ödenen ücretler
  • Kişisel gelir
  • Sanayi üretim endeksi
  • İmalat ve ticaret sektörlerindeki satış hacmi

Takipçi Göstergeler

Konjonktüre ilişkin göstergelerin üçüncü türü sonradan gelen veya takipçi göstergeler olarak adlandırılan göstergelerdir. Takipçi göstergeler reel gayri safi milli hasılanın değişmesinden sonra değişiklik sergileyen makro ekonomik değişkenlerdir. Örneğin işsiz olarak geçirilen süre bir takipçi göstergedir. Reel gayri safi milli hasıla arttığı zaman, aradan birkaç ay geçmeden işsiz olarak geçirilen ortalama sürenin düşmesi beklenemez. Takipçi gösterge olarak kullanılan makro ekonomik değişkenlerden bazıları şunlardır:

  • Ortalama işsizlik süresi
  • Birim işgücü maliyeti
  • Stokların satışlara oranı
  • Ticari kredi hacmi

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü - Gizlilik Politikası

Sağlık Bilgileri