Personel Yönetimi Nedir ve Personel Yönetimi Süreci
Üzerine
Örgüt yönetimi kapsamına giren diğer işler,
örgütleme eylemi sonunda örgütte belirlenen ve
bölümlendirilen işleri ya da görevleri üstlenecek
işgörenlerin ya da personelin tedariki ve bunların
etkili biçimde yönetilmesidir.
Gerek yönetici ve gerekse yönetilen durumunda olan
tüm işgörenlerin (çalışanların) ya da personelin
etkili yönetimi, sadece yetenekli işgörenlerin
seçimi ve bunların en verimli olabilecekleri işlere
yerleştirilmesi yani kısaca işgörenlerin tedariki
(sağlanması) kapsamında dar açıdan ele
alınmamalıdır. İşgörenlerin etkili yönetimi
kapsamına, tedarik işlevi dışında aynı zamanda iş
gücü ya insan gücünün planlaması, verimli biçimde
çalışmalarını güdülemek için personelin
geliştirilmesi ve değerlendirilmesi, etkili
ücretlendirme, güvenli ve sağlıklı bir çalışma
ortamının oluşturulması ve olumlu çalışma
ilişkilerinin (işçi-işveren ilişkilerinin)
düzenlenmesi de girer. İşte tedarik işlevini de
içine alan tüm bu faaliyetlerin yönetimine, geniş
anlamda bir sistem yaklaşım içinde yorumlandığında,
personel yönetimi işlevi demek daha isabetli
olacaktır. Kısaca işgörenlerin tedariki işlevinin,
değişik aşamalardan oluşan daha geniş kapsamlı
personel yönetimi ya da insan kaynakları yönetimi
süreci içinde ele alınması daha uygun olacaktır.
Yukarıdaki açıklamaların ışığında personel
yönetimi, "örgütsel amaçlara ulaşmak için insan
kaynakları ya da işgörenlerin en verimli yollardan
sağlanmasına, bunların etkili biçimde
yönlendirilmesi ve kullanılmasına yönelik
faaliyetlerin yönetimi" biçiminde tanımlanabilir.
Personel yönetiminin nihai amacı, örgütte tüm
çalışanların verimini en üst düzeye çıkarmak ve
örgütü çalışanlar açısından uyumlu duruma
getirmektir.
Bir işletmedeki her türlü faaliyet ve bu arada
yönetimin diğer fonksiyonları başta işgörenlerce ve
onların yardımlarıyla yürütüldüğüne göre personelin
yönetimi en önemli yönetim ve hatta işletme
fonksiyonudur, denilebilir. Personel yönetiminin
örgütteki yeri, yöneticilerin personele,
işletmelerin sosyal sorumluluğa verdikleri öneme ve
örgütün büyüklüğüne göre değişir. Küçük işletmelerde
personel işlerinden sorumlu bir yöneticinin istihdam
edilmesi gerekli olmadığı gibi, ekonomik de
değildir. Orta büyüklükteki işletmelerde personel
yönetimi işlevi, diğer alanlardan pek ayrılmaz ve
genellikle müdür yardımcısı, muhasebe sorumlusu ya
da sekreter gibi yöneticilerin yönetimine bırakılır.
Olgunlaşmasını tamamlamış büyük işletmelerde ise, bu
işlevin ayrı ya da özel bir personel yönetimi
bölümünün uzmanlığı ile yürütülmesi gerekir. Hatta
bu tür işletmelerde işgörenlerin yönetimi
işlevlerinin sadece personel yönetmi bölümü
yöneticilerince yürütülmelerini beklemek yanlış
olur. Çünkü personel yönetimi, her türlü işletme
fonksiyonunun içine girip, yayılmıştır. Diğer bir
deyişle, işletmenin her bölümündeki veya yönetim
basa-mağındaki yöneticiler, işleri üstlenen
kişilerin etkinliğini sağlamak durumunda
olduklarına göre, bir personel yöneticisi
durumundadırlar. Böylece, personel yönetimi,
işletmenin her bölüm ve basamağına yayılma niteliği
gösterir. Üretim, pazarlama ve finansman
bölümlerinin başları, yönettikleri işgörenlerden en
verimli sonucu almayı hedeflediklerine göre, bu
yönleri ile bir çeşit personel yöneticisi
durumundadırlar.
Personel Yönetim Süreci
Şekil 23'de görüldüğü gibi personel yönetimi, insan
kaynakları ya da işgörenlere ilişkin altı temel
işlevi yerine getiren, diğer bir deyişle altı
aşamalı bir süreçtir. Bunlar:
1. insan kaynakları (personel) planlaması,
2. Personel tedariki,
3. Personelin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi,
4. Personelin ücretlendirilmesi,
5. Personelin sağlık ve güvenliğinin korunması ve
6. Çalışma ilişkilerinin (işçi-işveren
ilişkilerinin) düzenlenmesi, fonksiyonlarıdır.
|