Türkiye Ekonomisi
Dünya Ekonomisi
Osmanlı Ekonomisi
Finansal Ekonomi
İşletme Ekonomisi
Hizmet Ekonomisi
Kalkınma Ekonomisi
Tarım Ekonomisi
Borsa ve Yatırım
Ekonomi Sözlüğü
Ekonomi Ders Notları
Ekonomi Düşünürleri
Genel Ekonomi Soruları
Özel İstatistik Arşivi
Özel İktisat Konuları
Açık Öğretim İktisat
Ekonomi Kurumları
Kamu Yönetimi
Kamu (Devlet) Maliyesi
Sigortacılık Konuları
Türkiye İktisat Tarihi
Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

Finansal Piyasalar

Kent Ekonomisi

Liberalizm

Forex Piyasaları

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Avrupa Birliği’nde Enerji Üretimi ve İthalatı 

Avrupa Birliği enerji dengesi içinde de petrolün ağırlığı 1950’lerden beri artış göstermektedir. 1970’lere kadar Birliğin petrol üretiminin sınırlı olması nedeniyle enerji gereksiniminin petrolle karşılanan kısmının büyük bölümü ithal edilmekteydi (El-Agraa ve Gowan, 2001: 305 ). 1970’lerde kuzey denizi petrollerinin işletmeye açılması ile AB petrol üretimi artış göstermiştir. 

1970 yılında AB–15 için 14,5 milyon ton olarak gerçekleşen petrol üretimi 1990’ların ortalarında 160 milyon tona yükselmiştir.

AB’ de Petrol Dengesi

 

Yıl

Petrol Üretimi (Mtep*)

Net İthalat (Mtep*)

 

AB-15

AB-25

AB-27

AB-15

AB-25

AB-27

1960

14,5

-

-

187,5

-

-

1970

17,7

-

-

611,8

-

-

1980

97,7

-

-

595,2

-

-

1990

122,0

-

-

466,9

-

-

1995

159,5

162,6

169,7

453,9

498,6

512,0

2000

160,9

164,0

170,4

479,2

526,1

533,8

2005

119,9

123,0

128,6

537,9

591,3

600,0

2006

108,9

111,7

116,9

542,6

598,8

608,7

2007

108,0

110,5

115,3

519,1

577,6

588,2

*Milyon ton petrol eşdeğer

Kaynak: Eurostat, El-Agraa, A.M. ve Mc Gowan, F., “Energy Policy”, s. 293-   318, The European Union Economics and Policies, Ali M. El- Agraa (der.) içinde, Altıncı Baskı, Pearson, H., 2001,s. 308 

2007 yılındaki petrol üretimine ait istatistiklere bakıldığında sırasıyla AB–15, AB–25 ve AB–27’ de toplam 108, 110 ve 115 milyonar ton petrol üretiminin gerçekleştiği görülmektedir. 1980’lerde Birliğe petrol ihracatında en büyük payı Norveç alırken 90’larda yerini Rusya Federasyonu’na bırakmıştır (El-Agraa ve Gowan, 2001: 305). 

Doğalgaz 

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da ilk doğalgaz Groningen’de keşfedildi. Bu gelişmeyi Kuzey Denizi’nde keşfedilen yeni doğalgaz yatakları izledi (El-Agraa ve Gowan, 2001: 308). Doğalgazın öneminin artması ile birlikte üretiminde de dikkate değer miktarlarda artış gözlemlenmiştir. 

1970 yılında AB–15 doğalgaz üretimi 1960 yılında 10 milyon ton petrol eşdeğer iken 1990’ların ortasında 167 milyon ton petrol eşdeğere yükselmiştir.

AB’ de Doğalgaz Dengesi

 

Yıl

Üretim (Mte

p*)

Net İthalat (Mtep*)

 

AB-15

AB-25

AB-27

AB-15

AB-25

AB-27

1960

10,2

-

-

0

-

-

1970

61,3

-

-

1,5

-

-

1980

135,0

-

-

47,3

-

-

1990

132,7

139,5

162,4

89,9

193,0

135,0

1995

167,0

174,4

188,9

109,2

135,9

145,2

2000

190,4

196,5

207,5

155,3

187,0

192,5

2005

172,0

178,5

188,6

213,0

250,0

257,0

2006

162,8

169,4

179,4

221,0

259,0

266,0

2007

151,7

157,8

167,3

219,0

253,0

260,0

*Milyon ton petrol eşdeğer

Kaynak: Eurostat, El-Agraa, A.M. ve Mc Gowan, F., “Energy Policy”, s. 293-318, The European Union Economics and Policies, Ali M. El- Agraa (der.) içinde, Altıncı Baskı, Pearson, H., 2001,s. 310 

2007 yılındaki doğalgaz üretimine ait istatistiklere bakıldığında AB–15, AB–25 ve AB–27’de sırası ile 151,7, 157,8 ve 167,3 milyon ton petrol eşdeğer doğalgaz üretiminin gerçekleştiği görülmektedir. Hollanda ve Kuzey Denizi’nde İngiltere yerli üretimi gerçekleştirmektedir. Birliğin doğalgaz üretimi talebi karşılayamadığı için doğalgaz ithalatının toplam tüketimi içindeki payı giderek artmaktadır. Birliğin dışında Norveç önemli bir ithalatçı durumdadır. Birlik kalan doğalgaz ihtiyacını sıvılaştırılmış gaz olarak Afrika’dan, pompalama ile Rusya’dan ithal etmektedir (Molle, 2006; 196). 

Katı Yakıtlar 

AB-15’i oluşturan ülkelerin 1960 yılındaki toplam kömür üretimi, bu ülkelerin toplam birincil enerji üretiminin yüzde 85’ini oluştururken bu oran 1990’lara gelindiğinde yüzde 33’e gerilemiştir (El-Agraa ve Gawon, 2001: 305). Kömür üretiminde bu azalışın temel nedeni, ithal edilen kömürün yerli kömüre göre daha ucuz olmasıdır.

Avrupa Birliğinde zaman içinde azalan kömür üretimine bağlı olarak Birliğin birincil enerji üretimi içinde kömürün payının giderek azaldığı görülmektedir. Bu azalış eğiliminin gelecekte de devam edeceği ve Eurostat verilerine göre 1990’da yüzde 30 civarında olan kömürün birincil enerji üretimi içindeki payının Avrupa Birliği tahminlerine göre 2030’larda yüzde 7,5’larda gerçekleşmesi öngörülmektedir. 

Avrupa Birliği kömür tüketiminde ithalata bağlıdır. 1950’lerde kömür tüketiminin yüzde 5’inden daha az bir kısmı ithal edilirken bu oran 1960’larda yüzde 10’a 1990 yılında yüzde yüz 35’e yükselmiştir (Molle, 2001: 279). Birliğin kömürde ithalata bağımlılığının önümüzdeki yıllarda da artması beklenmektedir. AB–15 açısından değerlendirildiğinde katı yakıtlarda ithalata bağımlılığın 2030 yılında yüzde 80'ini aşması beklenirken, bu oranın AB-27’de yüzde 70’in altında kalması beklenmektedir (European Comission, 2007: 89).

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü

Since 2005