Kamu Yönetimi

Kamu yönetimi, bütün bir toplumun iç içe girmiş ve çoğu kere de birbirleriyle çelişen sorunları arasında işleyen bir idari mekanizmadır. Toplumlar, hacim ve ilişkilerdeki yoğunluk bakımından genişledikçe devletler de yapı ve işlevleri itibariyle büyümekte; kurumlar uzmanlaşmakta ve farklılaşmaktadır. Buna bağlı olarak, yönetim faaliyetlerini yürüten kamu kurumları da, yapısal görünüm ve işleyiş bakımından daha karmaşık ve teknik hale gelmektedir. Kamu yönetimi ile ilgili faaliyetlerin çoğalması, karmaşık ve teknik bir nitelik göstermesi, bu kavramın çeşitli tanımlarını ortaya çıkarmaktadır. Bu tanımlar geniş bir olgu olan kamu yönetiminin çeşitli görüntülerini yansıtmaktadır. Bu da kamu yöne­timinin çok kapsamlı ve güçlü bir alan olduğunu göstermektedir. 

Kelime olarak "kamu", Türkçe`de, hep, bütün; bir ülkedeki halkın bütünü; halk, amme gibi anlamlara gelmektedir. "Kamu düzeni", toplumun bütününü ilgilen­diren düzeni; "kamu sektörü", devlet eliyle yürütülen ekonomik faaliyetlerin bütününü; "kamu personeli", devlet hizmetinde çalışan görevlileri, "kamuoyu", belli bir konuda toplumun büyük bir kesimince benimsenen görüş, tavır ve inançların toplamını; "kamu tüzel kişileri", kamu yararı amacına dönük insan ve mal topluluklarını; "kamu hukuku", devletin kuruluş ve işleyişini, öteki dev­letlerle, kamu tüzel kişileri ve Özel kişilerle olan ilişkilerini düzenleyen kuralla­rın bütününü anlatmaktadır. 

Kamu kavramı, bu örneklerde olduğu gibi "resmiyeti" ve "genelliği" anlattığı kadar, "özel"in, "gizli"nin ve "kapalı"lığın zıddı olarak "açık"lığı, "halka ait oluş"u ve "görülebilir"liği de ifade etmektedir. Kamu mallan, kamu hayatı ve halk (amme) kütüphanesi gibi. 

Kamu yönetiminin temelde iki yönü bulunmaktadır. Bunlardan birincisi "işlev­sel", diğeri ise "yapısal" yöndür. İşlevsel bir kavram olarak kamu yönetimi, genel kuralları (yasaları) ve kamu politikası kararlarını uygulama sürecidir. Genel kurallar, bu süreç vasıtasıyla ferdi olayların çözümüne ilişkin özel karar­lara dönüşmektedir. Bu bağlamda kamu yönetimi, geniş anlamdaki yönetim sektörünün siyasî ortamında yer almaktadır. Bu yönüyle kamu yönetimi, kamu politikalarının belirlenmesinde önemli bir role sahiptir ve böylece siyasî sürecin bir parçasını oluşturur. Kısaca kamu yönetimi, işlevsel anlamda kamu politika­larının belirlenmesi ve yürütülmesi sürecidir. 

Yapısal bir kavram olarak kamu yönetimi ise, devletin örgütsel görünümünü yansıtır. Her devlet, yasalarla belirlenen görevlerini yerine getirmek için ulusal ve yerel düzeyde çeşitli örgütlenmelere gider. Bu kamu örgütleri, devletin yapı­sal yönünü meydana getirir. Bu örgütlerin temel amacı, anayasa ve yasalarla belirlenen işlevleri yerine getirmektir. Siyasî iktidarlar bu örgüt vasıtasıyla amaçlarını ve programlarını gerçekleştirir. Bu anlamda kamu yönetimi siyasî organların yürütmeye ilişkin koludur; devlet ve toplum düzeninin temel daya­nağıdır. Devlet ve toplum düzeninin varlığı ve sürekliliği her şeyden önce kamu yönetiminin kesintisiz işlemesine bağlıdır. 

Demokratik ülkelerde seçimler, bir hükümeti iktidardan indirip, diğerini işbaşı­na getirmekte ya da mevcut iktidara tekrar görev vermektedir. İhtilallerle de, siyasî iktidarlar el değiştirmektedir. Anayasal dengelerini kuramamış ülkelerde, seçimler yalnız hükümetleri değil, aynı zamanda rejimleri de değiştirebilmekte­dir. 

Öyle durumlar olabilir ki, yasama organı bir süre bulunmayabilir. Hatta hükü­met bir süre aksayabilir. Yine de kamu yönetimi işliyorsa, devlet ve toplum düzeni az çok devam eder. Nitekim siyasî rejimlerdeki ve hükümetlerdeki deği­şikliklere rağmen, kamu yönetimi örgütleri büyük bir aksama olmadan faaliyet­lerini kesintisiz sürdürebilmektedir. Polisler görevlerinin başında kalmakta; vergiler toplanmakta; eğitim ve öğretim kurumlan çalışmalarını yürütmekte; hastaneler düzenli olarak hastalarıyla ilgilenmekte; mahkemeler çalışmakta ve devlet diğer birçok hizmeti yürütmeye devam etmektedir. İşlevsel ve yapısal bir kavram olarak kamu yönetimi, devlet ve toplum düzeninin kesintisiz işleme aracı olmaktadır. 

Amerika'da, "Kamu Yönetimi" (Public Administration) diye anılan bilim dalı, Avrupa'da "Yönetim Bilimi" (Administrative Science) olarak kavramlaştırılmıştır. Şüphesiz kavramlardaki bu farklılık, nitelikten daha çok dil alışkanlığın­dan kaynaklanmaktadır.

 Kamu yönetimi, akademik bir disiplin, bir faaliyet ve bir meslektir. Kamu yöne­timi, disiplinler arası köprü görevini yapan ve böylece çeşitli disiplinlerden gerekli olan kısımları alan ve bunları kamusal sorunların çözümüne uygulayan bir disiplindir. Kamu yönetimi, İktisat'tan Hulcuk'a, Siyaset Bilimi'nden İşlet­me Bilimi'ne kadar uzanan geniş bir yelpazedeki bilim dallarının kesişme nok­tasında yer almaktadır. Siyaset Bilimi, Sosyoloji, Sosyal Psikoloji ve İşletme Bilimi gibi disiplinler, kamu yönetiminin gelişmesine katkıda bulunan bilimler­den bazılarıdır. 

Şüphesiz, kamu yönetiminin bu ayırt edici özelliğinin, kendilerinden yararlanı­lan bilim dallarınca kabullenilmesi pek kolay olmamıştır. Örneğin Fransa'da İdare Hukuku ile Kamu Yönetimi'nin ayrı şeyler olduğu gerçeği, yakın zamana kadar benimsenememiştir. Keza bazı siyaset bilimcileri de, Kamu Yöneti-mi'nin, Siyaset'in bir alt dalı olduğu görüşünü terk edememişlerdir. 

Kamu yönetimi, bir akademik disiplin olduğu kadar, aynı zamanda, kamu poli­tikalarım oluşturma ve bunları uygulama, planlama, örgütleme, yönlendirme, koordinasyon, denetim, sevk ve idare gibi eylem ve işlemlerden meydana gelen faaliyetler bütünüdür. Kamu yöneticilerinin faaliyetleri çeşitlidir ve eğitim alan­ları da farklıdır. Örneğin kamu yönetimi alanında idareci olarak görev yapan mühendis, iktisatçı, planlamacı ve maliyeci gibi meslek mensupları da kamu yöneticisi olarak nitelendirilirler. 

Kamu yönetiminin akademik.bir disiplin olarak tanımını şöyle yapabiliriz: Ka­mu yönetimi, kamu bürokrasisini ve onun mal ve hizmet sunduğu halkla olan ilişkilerini anlamaya ve geliştirmeye yönelik pratik ve teoriden meydana gelen bir disiplindir. Bu disiplin, devletin yürütmeye ilişkin kolunun daha etkili ve verimli işlemesini sağlayacak düşünce, Örgüt, personel, kamu politikaları, uygu­lamalar ve yöntemlerle ilgilenmektedir.